روابط با روس و انگلیس در زمان صدارت امیر کبیر
ت موازنه منفی امیرکبیر، تنها یک‌بار خدشه‌دار شد و آن زمانی بود که در جریان حمله ترکمن‌ها در آشوراده، تعدادی سربازان روسی کشته و روس‌ها عزل فرماندار مازندران را خواستار شدند و امیرکبیر به علت فشار روس‌ها، حاکم آنجا را عزل کرد. در این زمان انگلیسی‌ها از این ضعف حکومت مرکزی سود جستند و امتیاز نظارت بر کشتیرانی در جنوب را با ادعای مبارزه با تجارت برده کسب کردند؛ که البته امیرکبیر در این قرارداد این قید را گنجاند که به هنگام نظارت باید ناظران ایرانی حضور داشته‌باشند.
امیرکبیر برای تضعیف قدرت و نفوذ روس و انگلیس در ایران، می‌خواست نگاه فرانسه و در زمانی، آمریکا را به ایران جلب کند؛ لذا یک قرارداد سفارت کنسولگری و یک قرارداد در زمینه کشتیرانی با آمریکا منعقد کرد.
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، گفت: خیلی از افرادی بودند که وارد دربار قاجار شدند، وطن‌فروش و خائن شدند و به فکر ملت نبودند اما امیرکبیر از فرصت بی‌تکرار حضور در دربار قاجار استفاده‌می‌کند و کاری تمدن‌ساز و ماندگار انجام می‌دهد.
مدرس‌زاده، برجستگی مجموع این شاخصه‌ها را در امیرکبیر تاکیدکرد و گفت: هر کس که طرفدار فضیلت و فرهنگ و فرزانگی است، هر کس که دوستدار ایران و ایرانی است و هرکس که دلسوز پیشرفت ایران هست بایست میرزاتقی خان امیرکبیر را الگو و مقتدای خود قرار دهد.
وی افزود: امیرکبیر وقتی به شهادت رسید از قدرت برکنار بود، معزول و مطرود بود و از چشم یون آن روزگار افتاده بود اما چون راه و مسیر او درست بود نیت او اعتقاد او همه اینها از ریشه درست بود امیرکبیر ماند و آن گروه بی شمار وطن فروشان و خائنان و سخن چینان برای همیشه روسیاه تاریخ شدند.
این نویسنده و استاد دانشگاه، شهادت بزرگ مرد عرصه تاریخ معاصر ایران مرحوم میرزا تقی خان امیرکبیر را فرصتی بیشتر برای شناسایی شخصیت این مرد بزرگ دانست و گفت: خاندان فراهانی، خاندان امیرکبیر از منطقه بسیار عالم‌خیز و فرهنگ‌پرور فراهان بودند و اندکی پیش از روزگارمیرزا تقی خان امیرکبیر، ابوالقاسم قائم مقام فراهانی از این منطقه برخاستند و نشان می دهد که منطقه فراهان در روزگاری که چیزی و شهری به اسم اراک و منطقه استان مرکزی وجود نداشته است فراهان مثل تفرش و آشتیان در واقع یکی از قطب‌های عالم‌پرور بوده است و شاعر بزرگ این خطه ادیب الممالک فراهانی هم سند دیگری بر اینست که منطقه فراهان عالم پرور بوده است.
مدیر عامل کانون نشر فرهنگ اسلامی کاشان، نیز در ادامه این گفتگو گفت: ممکن است خیلی کسانی باهوش، دانا، زیرک و متعهد باشند اما تا یک جایی بیش حضور خود را نشان نمی‌دهند و بعد به دلایلی کناره‌گیری می‌کنند اما قائم مقام فراهانی و امیرکبیر هر دو از قربانیان دسیسه‌های ت پشت‌پرده ایران در دوره قاجار هستند و هر دو تا پای جان دست از هدف خود برنمی‌دارند.
عبدالرضا مدرس‌زاده، یک جمله یا نکته در باب این چند شخصیت بویژه امیرکبیر با توجه به نبود دانشگاه و تحصیلات رسمی هوش و زکاوت در نوع خود بی‌نظیر را عنوان‌کرد و گفت: آنچه که در مورد امیرکبیر خیلی مهم است هوش و زکاوت شخصی وی و اینکه در واقع او این هوش و ذکاوت و تدبیر را در راه نجات ایران هزینه و صرف می کند و در حقیقت به قیمت جان امیر کبیر تمام می شود.
وی، با تاکید بر اینکه امیرکبیر در دانشکده علوم ی به این شکل درس نخوانده بود گفت: وقتی نبوغ و ذکاوت شخصی با علاقه و پرورش یافتن در محیطی فرهنگی و سراسر فرزانگی مثل فراهان باشد همه اینها دست به دست هم می دهد و می شود امیرکبیر.
معتضد، با اشاره به اینکه یک شب با سوء استفاده از حالت مستی ناصرالدین شاه حکم قتل امیر را می گیرند گفت: این متن نامه استچاکر آستان ملائک پاسبان، فدوی خاص دولت ابد مدت، حاج علی خان پیشخدمت خاصه، فراشباشی دربار سپهر اقتدار مأمور است که به فین کاشان رفته، میرزا تقی خان فراهانی را راحت نماید. و در انجام این مأموریت بین الاقران مفتخر و به مراحم خسروانی مستظهر بوده باشد.»
وی باتاکید بر اینکه امیرکبیر برای ایران خیلی زود بود» افزود: این چنین ناصرالدین شاه حکم قتل صدراعظمی وطن‌پرست را امضا می کند که همه تدبیرهایش برای رفاه مردم و قطع دست اجانب به قیمت بریدن رگ‌های غیرت و مردانگیش تمام شد.
معتضد گفت: ت انگلیس مخالفت با امیرکبیر ولی ت روسیه حمایت از امیرکبیر بود.
به‌گفته وی،سفیر انگلیس نزد شاه سعایت امیرکبیر را می‌کرد که این مرد برای حکومت شما خطرناک‌است.
معتضد گفت: سفارت انگلیس از امیرکبیر دل خوشی نداشت چون امیرکبیر همه جا مانع کارهای آنها می‌شد.
معتضد ، وقوع این اتفاقات و توطئه مادر ناصرالدین شاه را عامل برکناری امیرکبیر از صدراعظمی و اعطای مسوولیت داشتن قشون به تنهایی را تاکیدکرد و گفت: امیرکبیر بدلیل ترس از کشتنش یعنی همان بلایی که سر پدرش آوردند بزرگترین خبط در کمک از سفیر روس که بسیار او را دوست داشت می‌کند و همین عامل بیزاری و نفرت شاه از امیر و تبعید وی به کاشان به عنوان حاکم این شهر می کند.
به‌گفته وی،امیرکبیر را با تخت روان به کاشان حرکت می دهند و 40 روز در باغ فین کاشان با مواظبت سخت همسرش که مبادا کسی به او نزدیک شود تبعید می‌کنند.
درباره این سایت